با انقلابی که نیما یوشیج در شعر فارسی به پا کرد، شعر فارسی از قالب های کهن و سنتی عبور کرد و به سبک های جدید رسید. اگر بخواهیم تعریفی ساده و عمومی برای شعر ارائه دهیم می توانیم بگوییم شعر در واقع سخن خیال انگیز است و اجزایی مانند وزن عروضی و قافیه می توانند در شعر به کار بروند یا نروند. شعر نو جریانی نوگرای شعر بود که توسط نیما یوشیج به راه افتاد. شعر نو شامل شعر نیمایی، شعر سپید و شعر موج نو می باشد.

شعر نیمایی

نیما یوشیج

شعری نیمایی اولین سبک شعری جدید است که از قافیه به دور ماند و وزن شعری را تغییر داد. شعر نیمایی توسط نیما یوشیج بنا گذاشته شد. نیما یوشیج با انتشار افسانه شعر نیمایی را بنا نهاد. ویژگی های شعر نیمایی به شرح زیر می باشد:

  • مشکل قافیه پس از هر چهار مصراع با یک مصراع آزاد حل شده است
  • استفاده از واقعیت های ملموس
  • نزدیکی بیان شعر به بیان محاوره ای و ادبیات نمایشی
  • آزاد بودن تخیل شاعر
  • بیان سرگذشت و ناکامی های شاعر

بخشی از اشعار نیما یوشیج: من به راه خود باید بروم

کس نه تیمار مرا خواهد داشت

در پر از کشمکش این زندگی حادثه بار

گرچه گویند نه

اما

هرکس تنهاست.

شعر سپید

شعر سپید

شعر سپید یا شعر شاملویی نوعی از شعر است که توسط احمد شاملو با انتشار مجموعه شعر هوای تازه معرفی شد. در این سبک شعری وزن عروضی رعایت نمی شود اما شعر موزون و آهنگین است. قافیه نیز در این سبک شعری جای مشخصی ندارد.

نمونه ای از اشعار احمد شاملو در سبک شعر سپید:

لبانت

به ظرافت شعر

شهواني ترين بوسه ها را به شرمي چنان مبدل مي كند

كه جاندار غار نشين از آن سود مي جويد

تا به صورت انسان درآيد

و گونه هايت

با دو شيار مورب

كه غرور تو را هدايت مي كنند و

سرنوشت مرا

كه شب را تحمل كرده ام

بي آنكه به انتظار صبح

مسلح بوده باشم.

شعر موج نو

موج نو سبک شعری جدیدی است که پس از شعر نیمایی و شعر سپید خلق شد. این سبک شعری توسط بیژن الهی و احمدرضا احمدی بنا گذاشته شد. موج نو سبکی است که از وزن و قافیه و ریتم رها است و یکی از ویژگی های بارز این شعر استفاده از نماد و سمبول است. تنها چیزی که این سبک شعری جدید را از نثر جدا می کند، صور خیال می باشد.

یک نمونه از اشعار احمدرضا احمدی در سبک شعری موج نو:

مرا نکاوید

مرا بکارید

من اکنون بذری درستکار گشته‌ام

مرا بر الوارهای نور ببندید

از انگشتانم برای کودکان مداد رنگی بسازید

گوش‌هایم را بگذارید

تا در میان گلبرگ‌های صدا پاسداری کنند

چشمانم را گل‌میخ کنید

و بر هر دیواری

که در انتظار یادگاری کودکی‌ست بیاویزید

در سینه‌ام بذر مهر بپاشید.

منبع در مورد نیما یوشیج: https://www.iranchamber.com/literature/nyoshij/nima_yoshij.php